ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ


Henri Lefebvre

Η εισβολή του Μάη


ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΕΚΤΟΣ ΓΡΑΜΜΗΣ


Μια απρόσμενη, εκτεταμένη και άφοβη οργή

Μια απρόσμενη, εκτεταμένη και άφοβη οργή


O Κεμάλ Ινάλ, αναπληρωτής καθηγητής στη Σχολή Επικοινωνίας του Πανεπιστημίου Gazi στην Άγκυρα, συμμετέχει στη διεύθυνση σύνταξης του περιοδικού Eleştirel Pedagoji (Κριτική Παιδαγωγική), γράφει στην εκπαιδευτική στήλη της καθημερινής τουρκικής σοσιαλιστικής εφημερίδας BirGün και είναι ενεργό μέλος στο Συνδικάτο της Εκπαίδευσης Eğitim Sen.

 

Ε. Γ.: Ποια είναι τα αίτια του κινήματος που συγκλονίζει την Τουρκία;

Κ. Ι.: Δεν υπάρχει μόνο ένας λόγος για τις αντικυβερνητικές διαδηλώσεις που κλιμακώθηκαν τις τελευταίες βδομάδες στην Τουρκία. Η σύγκρουση ανάμεσα στους υποστηρικτές του κοσμικού κράτους και το ισλαμικό AKP φαίνεται να είναι ένας από τους λόγους. Υπάρχουν, όμως, κι άλλοι, όπως ότι ο κόσμος δεν άντεχε άλλο την αυταρχική διακυβέρνηση του Ερντογάν, το «one man show» που κρατάει έντεκα χρόνια, τον πολιτικό λόγο που διαρκώς βάζει στο στόχαστρο τον Άλλο με όρους διακρίσεων και αποκλεισμού, τις πολιτικές του ενάντια στο περιβάλλον, τις νεοσυντηρητικές πολιτικές οι οποίες έβαλαν στο στόχαστρο τις γυναίκες που επέλεγαν και τα τμήματα μεσαίων τάξεων που αναζητούν έναν κοσμικό τρόπο ζωής. Κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης του Ερντογάν πολλά ποτάμια αποστραγγίστηκαν για να φτιαχτούν υδροηλεκτρικά εργοστάσια. Πολλές εταιρείες πήραν άδεια να κάνουν έρευνες για εξόρυξη χρυσού με χρήση κυανίου. Θα κοπούν 2,5 εκατ. δέντρα για να φτιαχτεί η τρίτη γέφυρα του Βοσπόρου κι ένα νέο τεράστιο αεροδρόμιο.

Γι’ αυτό και οι διαδηλωτές αντιστέκονται στο σχέδιο για το Πάρκο Γκεζί, το οποίο θα καταστρεφόταν για να φτιαχτεί ένα εμπορικό κέντρο. Ο Ερντογάν ακόμη θέλει κάθε γυναίκα να γεννάει τουλάχιστον τρία παιδιά για να ισορροπήσει τον πληθυσμό της Τουρκίας στο εγγύς μέλλον. Διακήρυξε πολλές φορές ότι η έκτρωση είναι φόνος, το αλκοόλ αμαρτία και ότι τα σχολεία πρέπει να εκπαιδεύουν μια νεολαία που οφείλει να είναι όχι μόνο θρησκευόμενη αλλά και να συναινεί στην κυρίαρχη κατεύθυνση. Αυτού του είδους ο πολιτικός λόγος έχει δεχτεί κριτική από τις γυναίκες καθώς παραπέμπει σε μια αυταρχική κοινωνική μηχανική.    

Εάν δοκιμάσουμε όμως να κάνουμε μια μαρξιστική ανάλυση, υπάρχουν δύο λόγοι για την απρόσμενη, εκτεταμένη και άφοβη οργή και το μίσος ενάντια στην πολιτική του Ερντογάν. Καταρχάς, είναι οι νεοφιλελεύθερες καπιταλιστικές πολιτικές που εφαρμόστηκαν από την κυβέρνηση του Ερντογάν, με υποστήριξη των Δυτικών ιμπεριαλιστικών χωρών και διεθνών οργανισμών και της τουρκικής μεγαλοαστικής τάξης. Δεύτερον, είναι οι νεοσυντηρητικές και αυταρχικές πολιτικές  σε σχέση με την κοινωνία, τον πολιτισμό και την εκπαίδευση. Ξέρουμε τα αποτελέσματα που είχαν αυτές οι πολιτικές σε όλο τον κόσμο: ιδιωτικοποίηση των δημόσιων αγαθών, ευέλικτη και επισφαλής εργασία, υπεργολαβίες, κρατικές πολιτικές για την ενίσχυση της ιδιωτικής καπιταλιστικής συσσώρευσης, μεταφορά πλούτου στην αστική τάξη μέσα από μεγάλης κλίμακας δημόσιες επενδύσεις κ.λπ.

Ο Ερντογάν πρόσφατα αποφάσισε να προχωρήσει σε τεράστιες δημόσιες επενδύσεις με κόστος δισεκατομμυρίων δολαρίων, όπως είναι η τρίτη Γέφυρα του Βοσπόρου, το Σχέδιο για το Κανάλι της Κωνσταντινούπολης ανάμεσα στη Μαύρη Θάλασσα και το Μαρμαρά και το τρίτο αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης. Έτσι μεταφέρονται χρήματα στην αστική τάξη. Η τουρκική αστική τάξη, ιδιαίτερα οι μεγάλες εταιρείες που οργανώνονται στην TÜSİAD (τη μεγαλύτερη εργοδοτική ένωση), είχε μεγάλα κέρδη κατά τη διάρκεια των κυβερνήσεων του AKP (2002-2013) και συνεχίζει να το υποστηρίζει με μεγάλο ενθουσιασμό. Το χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης είναι ένα από τα πιο κερδοφόρα για τους διεθνείς καπιταλιστές κερδοσκόπους.

Το AKP κέρδισε την υποστήριξη των κατώτερων τάξεων, που του δίνουν τον κύριο όγκο των ψήφων, προσφέροντας τρία πράγματα: Το σύνθημα «Πίσω στο Ισλάμ» (η Τουρκία έχει γίνει μια πολύ συντηρητική κοινωνία τα τελευταία δέκα χρόνια), διάφορες μορφές βοήθειας όπως τροφή, ξύλα και κάρβουνο, καθώς και σχετικά φτηνά προγράμματα δημόσιας κατοικίας. Το AKP βοήθησε τον σύγχρονο τρόπο ζωής των μεσαίων τάξεων, στη βάση της κατανάλωσης σε μεγάλα εμπορικά κέντρα όπου αισθάνονταν ελεύθεροι. Όμως, η ειρωνεία είναι ότι στον τωρινό ξεσηκωμό οι διαδηλωτές διαμαρτύρονται για την απόφαση να χτιστεί ένα μεγάλο εμπορικό κέντρο στο Πάρκο Γκεζί που μετά βρέθηκε κατειλημμένο από νεαρούς ανθρώπους προερχόμενους από τις μεσαίες τάξεις.

Για να κερδίσει την υποστήριξη των μεσαίων τάξεων, το AKP επέλεξε τον κατασκευαστικό κλάδο να χτίσει τους ναούς κατανάλωσης. Μόνο στην Πόλη υπάρχουν 94 υπερμεγέθη εμπορικά κέντρα, όπου μάλιστα έγιναν και μερικές από τις διαδηλώσεις ενάντια στην κυβέρνηση. Ο Ερντογάν αποφάσισε μεγάλες επενδύσεις στις υποδομές, όπως μεγάλους δρόμους, σήραγγες και φράγματα, που αποσκοπούσαν να αποσπάσουν τη συναίνεση όλων των τάξεων.

Για να πραγματοποιήσει αυτές τις επενδύσεις σε σύντομο διάστημα, το AKP χρησιμοποίησε κάθε δυνατότητα του κράτους σε μια κομματική πολιτική για την αύξηση των ψήφων. Ο Ερντογάν τοποθέτησε δικούς του ανθρώπους σε θέσεις ευθύνης, στα υπουργεία, τα πανεπιστήμια, τους δήμους, που προώθησαν την ισλαμοποίηση του κράτους. Άσκησε πίεση ενάντια σε κάθε αντιπολίτευση, συμπεριλαμβανομένου του στρατού, των καθηγητών πανεπιστημίου, των συνδικάτων, των εκπαιδευτικών, των διανοουμένων και πολλών άλλων τμημάτων της κοινωνίας. Χρησιμοποίησε τα κρατικά Μέσα Ενημέρωσης (TRT) σαν όπλο προπαγάνδας.

Με απειλές πίεσε τα φιλελεύθερα μέσα ενημέρωσης να είναι υπέρ του AKP, γεγονός που οδήγησε πολλούς εργαζομένους στα μέσα να χάσουν τη δουλειά τους. Ας μην ξεχνάμε ότι στην Τουρκία πολλοί δημοσιογράφοι, πολλοί εκ των οποίων Κούρδοι, βρίσκονται στη φυλακή με αστήριχτες κατηγορίες. Το αποτέλεσμα είναι η Τουρκία να παρουσιάζεται στις ΗΠΑ και την Ε.Ε. σαν ένα πρότυπο δημοκρατίας για τις ισλαμικές χώρες, ενώ είναι μια ιδιαίτερα αυταρχική χώρα.           

Ε. Γ. : Τι μπορείτε να μας πείτε για τη νεοφιλελεύθερη αναδιάρθρωση της εκπαίδευσης την περίοδο της εξουσίας του AKP;

Κ. Ι.: Ο Ερντογάν άλλαξε ριζικά το τουρκικό εκπαιδευτικό σύστημα. Φυσικά, το προηγούμενο εκπαιδευτικό σύστημα, που στηριζόταν στην επίσημη ιδεολογία του τουρκικού εθνικού κράτους (κεμαλισμός) και που πάντοτε επιβαλλόταν στους εκπαιδευόμενους, είχε πολλά προβλήματα, κυρίως γιατί επικέντρωνε στην αλλαγή συμπεριφοράς όπως αυτή οριζόταν από το κράτος στην επίσημη ιδεολογία. Επιπλέον, όταν κοιτάμε τα αναλυτικά προγράμματα και τα σχολικά βιβλία εκείνης της περιόδου, κανείς δεν μπορούσε να βρει αξιόπιστη γνώση για την ταυτότητα, τον πολιτισμό και τις αξίες του Άλλου που στιγματιζόταν ως μειοψηφία, εχθρός, προδότης κ.λπ. Την ίδια στιγμή το εκπαιδευτικό σύστημα δεχόταν κριτική ότι είναι ανεπαρκές σε σχέση με τις οικονομικές απαιτήσεις της αστικής τάξης, που διακήρυττε ότι το εκπαιδευτικό σύστημα πρέπει να αλλάξει για να εναρμονιστεί με τον κόσμο της παγκοσμιοποίησης.

Η TÜSİAD, η μεγαλύτερη και πιο δραστήρια εργοδοτική ένωση της Τουρκίας, από τη δεκαετία του 1990, δημοσίευσε πλήθος εκθέσεις για να πείσει όλες τις κυβερνήσεις συνασπισμού να αναμορφώσουν το δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα και να εκπαιδεύσουν την εργασιακή δύναμη που απαιτούσε η στραμμένη προς την παγκοσμιοποίηση αστική τάξη. Το κύριο πρόβλημα της αστικής τάξης, που ήταν «εγχώρια» αλλά ήθελε να συμμετέχει στην καπιταλιστική παγκοσμιοποίηση, ήταν ότι η δημόσια εκπαίδευση έπρεπε να μετασχηματιστεί σε νεοφιλελεύθερη κατεύθυνση, έτσι ώστε να είναι ανταγωνιστική μέσα στις παγκόσμιες αγορές.

Όταν το AKP ήρθε στην εξουσία το 2002 έλαβε υπόψη του τις απαιτήσεις της μεγαλοαστικής τάξης και άλλαξε άρδην το εκπαιδευτικό σύστημα. Η πρώτη σημαντική αλλαγή ήταν στα αναλυτικά προγράμματα και τα σχολικά βιβλία όπου οι μαθητές καλούνταν να παίζουν επιχειρηματικούς ρόλους σαν ενήλικες που έχουν κάποιο ρόλο στην αγορά. Αλλάζοντας το εκπαιδευτικό σύστημα, το AKP αντικατέστησε την προηγούμενη εκπαιδευτική φιλοσοφία (συμπεριφορισμός) με μια κατασκευαστική κατεύθυνση όπου το σύστημα θα στηρίζονταν σε μια μαθητοκεντρική σύλληψη της εκπαίδευσης αντί για την αυθεντία του καθηγητή. Στο νέο σύστημα η έμφαση ήταν κυρίως σε δεξιότητες που παρείχαν προσαρμογή στις απαιτήσεις της αγοράς παρά στην κοινωνική και διανοητική γνώση και τις αξίες. Η κυβέρνηση υπέβαλε τους εκπαιδευτικούς σε εξετάσεις στο πλαίσιο της δια βίου μάθησης και εγκαινίασε το σύστημα της εργασίας στη βάση της απόδοσης και των τυποποιημένων στόχων.

Την ίδια στιγμή, πολλές συντηρητικές προσωπικότητες, ιστορικά γεγονότα, ιστορικά ανέκδοτα τοποθετήθηκαν στο περιεχόμενο της εκπαίδευσης μαζί με τη νεοφιλελεύθερη στροφή. Σήμερα, ένας εκπαιδευτικός στην πρωτοβάθμια ή δευτεροβάθμια εκπαίδευση δεν μπορεί να διδάξει τη θεωρία της εξέλιξης εξαιτίας των πιέσεων από το Υπουργείο Εθνικής Εκπαίδευσης. Το μάθημα που διδάσκει τη θρησκευτική σκέψη και πρακτική του σουνιτικού Ισλάμ είναι υποχρεωτικό για όλους τους μαθητές. Επιπλέον, τρία ακόμη μαθήματα για το Ισλάμ προστέθηκαν στο αναλυτικό πρόγραμμα στην τρέχουσα ακαδημαϊκή χρονιά. Μικροί χώροι ισλαμικής προσευχής που ονομάζονται mescit άνοιξαν στα σχολεία. Οπαδοί της κυβέρνησης μπήκαν διευθυντές σε σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.

Ένα συνδικάτο εκπαιδευτικών με ισλαμική αναφορά και με φιλοκυβερνητική στάση, το Egitim-Bir Sen, αύξησε τον αριθμό των μελών του με εντυπωσιακό τρόπο και έγινε το πρώτο συνδικάτο με δικαίωμα να διαπραγματεύεται με την κυβέρνηση. Την ίδια ώρα η δημόσια εκπαίδευση στην Τουρκία είναι στα όριά της. Πολλές εκπαιδευτικές υπηρεσίες στη δημόσια εκπαίδευση είναι επί πληρωμή, κάτι που σημαίνει ότι χωρίς χρήματα δεν έχεις πρόσβαση στη δημόσια εκπαίδευση. Η κυβέρνηση του AKP δεν προσφέρει αρκετά χρήματα στον προϋπολογισμό για τα δημόσια σχολεία και λέει στους διευθυντές «δημιουργήστε τους δικούς σας πόρους», κάτι που τους υποχρεώνει να συμπεριφέρονται στα σχολεία σαν να είναι επιχειρήσεις.

Ε. Γ.: Τι μπορείτε να μας πείτε για τις διαφορετικές κοινωνικές τάξεις και στρώματα που παίρνουν μέρος σε αυτές τις διαμαρτυρίες; Ποια κοινωνική συμμαχία αναδύεται κατά τη διάρκεια των διαμαρτυριών;

Κ. Ι.: Η πλειοψηφία των διαδηλωτών προέρχεται από τις μεσαίες και κατώτερες τάξεις των μεγάλων αστικών κέντρων. Η αντίσταση επικεντρώθηκε στις τρεις μεγάλες πόλεις: την Κωνσταντινούπολη, την Άγκυρα και τη Σμύρνη. Είδαμε ακόμη το ξεσηκωμό να απλώνεται σε 70 από τις 81 πόλεις. Τούρκοι και Κούρδοι ανακοίνωσαν την υποστήριξή τους στην αντίσταση. Άντρες και γυναίκες, νέοι και μεγάλοι, οικολόγοι, σοσιαλιστές, αντικαπιταλιστές μουσουλμάνοι. ΛΟΑΤ, άθεοι, Κούρδοι, αναρχικοί, απολίτικοι νέοι, ακόμη και ορισμένοι εκπρόσωποι του επιχειρηματικού κόσμου εξέφρασαν την υποστήριξή τους στον ξεσηκωμό. Δύο κόμματα, το CHP (Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα, 25%) και το BDP (Κόμμα Ειρήνης και Δημοκρατίας, ένα κουρδικό κόμμα προσανατολισμένο προς την πολιτική λύση, που παίρνει περίπου 11%) είπαν ότι στηρίζουν το κίνημα. Τουλάχιστον δέκα αριστερά κόμματα και μεγάλος αριθμός υποστηρικτών αριστερών εντύπων, ενώσεων και ιδρυμάτων πήραν ενεργά μέρος στον ξεσηκωμό.

Οι αριστεροί με έναν τρόπο ήταν οι ιδεολογικοί ηγέτες της εξέγερσης, καθώς επέδειξαν τη μεγαλύτερη αντίσταση σε κάθε βήμα. Αλλά και οι φοιτητές που επικοινωνούσαν με το Twitter στην εξέγερση και δεν είχαν κάποια πολιτική αναφορά έπαιξαν σημαντικό ρόλο. Δημιούργησαν μια καταπληκτική γλώσσα καταστροφικού χιούμορ, ένα πραγματικό όπλο στον αγώνα ενάντια στην κυβέρνηση. Αυτοί οι νέοι είναι πολύ μορφωμένοι αλλά το βασικό που τους έλκει στον ξεσηκωμό δεν είναι μόνο η οικολογική τους ευαισθησία αλλά και το υψηλό ποσοστό ανεργίας των νέων που φτάνει το 30%. Επιπλέον έχουν μεγάλη ευαισθησία για τον τρόπο ζωής τους και δεν θέλουν η κυβέρνηση να μπλέκεται στην ιδιωτική τους ζωή. Ορισμένες ενδιαφέρουσες κοινωνικές συμμαχίες εμφανίστηκαν σε αυτή την εξέγερση. Η μεγάλη πλειονότητα των νέων που συμμετέχουν στην εξέγερση είναι άθεοι αλλά πολεμούν στο πλευρό των αντικαπιταλιστών μουσουλμάνων.

Ε. Γ.: Ποιος ήταν ο ρόλος των συνδικάτων στις διαδηλώσεις, με δεδομένη και την επίθεση της κυβέρνησης στα συνδικάτα τους προηγούμενους μήνες;

Κ. Ι.: Τα αριστερά συνδικάτα πήραν ενεργά μέρος στην αντίσταση. Τα συνδικάτα που είναι κοντά στην κυβέρνηση άσκησαν κριτική στην εξέγερση. Από την άλλη, τα αριστερά συνδικάτα στον δημόσιο τομέα, που συμμετέχουν στην ομοσπονδία KESK, προχώρησαν σε απεργία αλληλεγγύης στη λαϊκή εξέγερση. Το δικό μας σωματείο, το Eğitim Sen, ήταν στην πρωτοπορία της αντίστασης.

Ε. Γ.: Η έκταση και η διάρκεια των διαμαρτυριών δείχνουν να πηγαίνουν πέρα από την απλή διαμαρτυρία για το πάρκο Γκεζί και παραπέμπουν στην απαίτηση για ριζοσπαστική κοινωνική και πολιτική αλλαγή. Πώς μπορείτε να περιγράψετε τις ελπίδες των ανθρώπων που συμμετέχουν στον ξεσηκωμό;

Κ. Ι.: Η αντίσταση θα είναι ένα σημείο καμπής στον αγώνα για δημοκρατία, καθώς οι νεοφιλελεύθερες και νεοσυντηρητικές πολιτικές του AKP έχουν προκαλέσει βαθιά δυσαρέσκεια, οργή και απαίτηση για αλλαγή. Η πορεία της αντίστασης εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη στάση της κυβέρνησης και τις αποφάσεις του Ερντογάν. Ο Συντονισμός Αλληλεγγύης του Πάρκου Gezi στην Τακσίμ έστειλε τις απαιτήσεις του στην κυβέρνηση αλλά ο Ερντογάν αρνείται να τις αποδεχτεί. Αντίθετα, έστειλε τις αστυνομικές δυνάμεις. Οι άνθρωποι θέλουν να παραιτηθεί ο Ερντογάν, αλλά αυτός εξακολουθεί να έχει τη στήριξη του κεφαλαίου. Γι’ αυτό και δεν θα παραιτηθεί για οικονομικούς λόγους. Η ηγεσία της Αριστεράς στην εξέγερση είναι πολύ σημαντική για να μπορέσει να δημιουργήσει μια σοσιαλιστική εναλλακτική για την αλλαγή του συστήματος. 

Ε. Γ.: Ποια ήταν η συμμετοχή της τουρκικής Αριστεράς στο κίνημα; Ποια θα ήταν μια ριζοσπαστική αριστερή εναλλακτική λύση για την Τουρκία;

Κ. Ι.: Η Τουρκία έχει μια παράδοση αντίστασης, συνδικαλισμού και σοσιαλισμού από τη δεκαετία του 1960. Αυτό μπορεί κανείς να το δει σε κάθε βήμα του ξεσηκωμού. Απαιτείται ένας εργατικός αγώνας που θα οδηγήσει την Τουρκία στον σοσιαλισμό. Όμως, η τουρκική Αριστερά είναι διαιρεμένη. Πρέπει να ενωθεί. Αλλά αυτό δεν αρκεί. Τα τρία σημαντικά κοινωνικοπολιτικά ρεύματα, η Αριστερά, οι Κούρδοι και οι σοσιαλδημοκράτες πρέπει να ενώσουν τις δυνάμεις τους για να ηττηθεί το AKP στις εκλογές του 2014. Οι εργάτες αντιμετωπίζουν τις καταστροφικές επιπτώσεις της πολιτικής του AKP, αλλά να συνεχίζουν να το ψηφίζουν. Αυτή η «ψευδής συνείδηση» πρέπει να ανατραπεί. Η μοίρα του τουρκικού σοσιαλισμού σε ορισμένο βαθμό εξαρτάται από τις αποφάσεις των Κούρδων, που έχουν υψηλό ποσοστό οργάνωσης και 11% των ψήφων. Ωστόσο, όλες οι σοσιαλιστικές και δημοκρατικές δυνάμεις πρέπει να ενωθούν για να πολεμήσουν τον Ερντογάν στις τρεις εκλογές του 2014.

Ε. Γ.: Ως θεωρητικός της εκπαίδευσης και κριτικός παιδαγωγός πώς μπορείτε να περιγράψετε την ηθική ευθύνη των εκπαιδευτικών σε ένα τέτοιο κίνημα;

Κ. Ι.: Ως θεωρητικοί της κριτικής εκπαίδευσης στην Τουρκία κάναμε μεγάλη πρόοδο τα τελευταία 20 χρόνια. Εκπροσωπούσαμε την παράδοση της κριτικής εκπαίδευσης ως μια μικρή ομάδα στην αρχή της δεκαετίας του 1990, αλλά τώρα είχαμε τη δυνατότητα να οργανώσουμε ένα διεθνές συνέδριο για την κριτική εκπαίδευση. Με βάση αυτή τη δυναμική θα συνεχίσουμε να συμβάλλουμε στην αντίσταση ενάντια στον καπιταλισμό. Συνεχίζουμε να μαθαίνουμε στη δράση, μαζί με τους διαδηλωτές και με αλληλεγγύη στον λαό. Οι κριτικοί παιδαγωγοί μπορούν να προετοιμαστούν για να δημιουργήσουν επαναστατική συνείδηση με το να αναπτύσσουν μια ποικιλία διαλογικών σχέσεων παίρνοντας μέρος στον λαϊκό αγώνα. Στον τουρκικό καπιταλισμό η εκπαίδευση απευθύνεται στο άτομο, ακόμη και εάν την ορίζουν ως μαθητοκεντρική. Οι συμμαχίες αντίστασης και τα δίκτυα αλληλεγγύης ανάμεσα στους ανθρώπους αποτελούν μια εναλλακτική πηγή γνώσης. Οι κριτικοί παιδαγωγοί μπορούν να χρησιμοποιήσουν και να εμπλουτίσουν αυτές τις εναλλακτικές πηγές γνώσης για την ανατροπή του καπιταλισμού.

 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ

ΕΚΤΟΣ ΥΛΗΣ|
30/05/2023 - 12:10

Η Απάντηση στον Τζων Λιούις συνιστά πριν απ’ όλα μια εξαιρετική εισαγωγή στον μαρξισμό του Αλτουσέρ, ένα αλτουσεριανό μανιφέστο.

ΕΚΤΟΣ ΥΛΗΣ|
17/01/2023 - 17:34

Ο Φεμινισμός για το 99%, από τα πιο σημαίνοντα κείμενα του ρεύματος της κοινωνικής αναπαραγωγής, είναι γέννημα-θρέμμα της Παγκόσμιας Φεμινιστικής Απεργίας.

ΘΕΩΡΙΑ|
16/12/2021 - 14:44

Τον Νοέμβριο του 1977, από το βήμα του συνεδρίου που διοργάνωσε στη Βενετία η εφημερίδα Il Manifesto, ο Αλτουσέρ αναφωνεί «Επιτέλους, η κρίση του μαρξισμού!».

ΚΟΙΝΩΝΙΑ/ΚΙΝΗΜΑΤΑ|
09/02/2021 - 16:16

Ένα κίνημα για δημόσιο, δωρεάν και δημοκρατικό πανεπιστήμιο, είναι πρώτα απ’ όλα ένα κίνημα για ανοιχτό πανεπιστήμιο.