ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ


Henri Lefebvre

Η εισβολή του Μάη


ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΕΚΤΟΣ ΓΡΑΜΜΗΣ


Μικρό χρονολόγιο του ελληνικού ’89

Μικρό χρονολόγιο του ελληνικού ’89


Απρίλης 1987

Το ΚΚΕ εσ. διασπάται: η πλειοψηφία του δημιούργησε την Ελληνική Αριστερά (ΕΑΡ), θεωρώντας πως δεν είχε νόημα πια η αναφορά στην κομμουνιστική παράδοση και η μειοψηφία το ΚΚΕ εσ. - Ανανεωτική Αριστερά που διακήρυττε την ανάγκη αναβάθμισης του φορέα της κομμουνιστικής ανανέωσης στην Ελλάδα.

Μάης 1987

Πραγματοποιείται το 12ο Συνέδριο του ΚΚΕ. Το Κόμμα ευθυγραμμίζεται με το δόγμα «Νέα Σκέψη» που κυριαρχεί στο ΚΚΣΕ του Γκορμπατσόφ: «Προϋποθέτει την οικοδόμηση ενός συνασπισμού των αριστερών και προοδευτικών δυνάμεων στη βάση κοινού προγράμματος. Απαιτεί μια νέα λαϊκή πλειοψηφία, ικανή να αναδείξει και να στηρίξει μια κυβέρνηση της αλλαγής».

Άνοιξη 1988
Η χώρα εισέρχεται στον αστερισμό του «σκανδάλου Κοσκωτά». Ο νεαρός τραπεζίτης, με σημαντική υποστήριξη και από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, επιχειρεί να αποκτήσει κυρίαρχο ρόλο στα ΜΜΕ και γενικότερα στην οικονομική ζωή. Το αποκαλούμενο «μέτωπο των εκδοτών» (Λαμπράκης, Βαρδινογιάννης, Μπόμπολας, Τεγόπουλος) συνασπίζεται εναντίον του Ανδρέα Παπανδρέου. 

22 Μαΐου 1988
Ιστορική συνάντηση Χαρίλαου Φλωράκη και Λεωνίδα Κύρκου –η πρώτη μετά τη διάλυση της βραχύβιας «Ενωμένης Αριστεράς» το 1974. Αναζητούνται συγκλίσεις  με στόχο την αναβάθμιση του ρόλου της Αριστεράς στη διαχείριση του πολιτικού συστήματος, που βρισκόταν σε κρίση.

Σεπτέμβρης 1988
Ο Α. Παπανδρέου νοσηλεύεται στο Χέρφιλντ. «Αντ’ αυτού» στην κυβέρνηση ο Αγαμέμνων (Μένιος) Κουτσόγιωργας. Τον Σεπτέμβρη επιστρέφει.

19 Οκτωβρίου 1988
Οξύνεται η αντιπαράθεση για το «σκάνδαλο Κοσκωτά». Ασκείται ποινική δίωξη στον Γ. Κοσκωτά για κατάχρηση δισεκατομμυρίων δραχμών και αναμένεται η έκδοσή του από τις ΗΠΑ, όπου είχε διαφύγει. Αντιπολίτευση και Τύπος ασκούν δριμεία κριτική, στο επίκεντρο της οποίας τοποθετείται ο Αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και Υπουργός Δικαιοσύνης, Μένιος Κουτσόγιωργας, που κατηγορείται ότι εμπόδισε τον έλεγχο στην Τράπεζα Κρήτης, ενώ γίνεται λόγος ακόμη και για δωροδοκία του ίδιου του Α. Παπανδρέου από τον Γ. Κοσκωτά.  

3 Γενάρη 1989
Κοινό διάβημα των κομμάτων της αντιπολίτευσης στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Χρ. Σαρτζετάκη: Μητσοτάκης (ΝΔ), Φλωράκης (ΚΚΕ), Κύρκος (ΕΑΡ), Στεφανόπουλος (ΔΗΑΝΑ) πιέζουν για διενέργεια εκλογών. 

7 Απρίλη 1989
Συγκροτείται ο «Συνασπισμός της Αριστεράς και της Προόδου» από ΚΚΕ, ΕΑΡ, ΕΔΑ και  προσωπικότητες προερχόμενες από το χώρο του ΠΑΣΟΚ (Μ. Δρεττάκης, Στ. Γιώτας, Στ. Παναγούλης, Στ. Νέστωρ, Ν. Κωνσταντόπουλος, Χαρ. Πρωτοπαπάς, Γ. Μυλωνάς κ.ά.). Ο ΣΥΝ έχει 28μελή Πολιτική Επιτροπή και 8μελή Γραμματεία. Πρόεδρος ο Χαρίλαος Φλωράκης, γραμματέας ο Λεωνίδας Κύρκος και μέλη οι Μ. Ανδρουλάκης, Δ. Καραγκουλές (ΚΚΕ), Γρ. Γιάνναρος, Στ. Πιτσιόρλας (ΕΑΡ), Ανδ. Λεντάκης (ΕΔΑ), Στ. Γιώτας (πρώην υπουργός ΠΑΣΟΚ), Στ. Νέστωρ (ανένταχτος). Καλλιεργούνται προσδοκίες για μεγάλο εκλογικό αποτέλεσμα και σπάσιμο του δικομματισμού.

18 Ιούνη 1989
Διενεργούνται εκλογές στις οποίες αναδεικνύεται πρώτο κόμμα η ΝΔ με 44,3% και 144 έδρες, αλλά χωρίς αυτοδυναμία. Το ΠΑΣΟΚ διατηρεί σημαντικό ποσοστό (39,1%).  Ο ΣΥΝ δεν εκπληρώνει τις προσδοκίες, καθώς το 13,1% που απέσπασε υπερβαίνει ελάχιστα το τότε άθροισμα των συνιστωσών του. Αρχίζει κύκλος διερευνητικών επαφών για το σχηματισμό κυβέρνησης. Ο ΣΥΝ απορρίπτει πρόταση του ευρισκόμενου στο νοσοκομείο Α. Παπανδρέου για συνεργασία των λεγόμενων «προοδευτικών δυνάμεων». Επιτυγχάνεται συμφωνία μεταξύ Μητσοτάκη, Φλωράκη και Κύρκου για συγκυβέρνηση ΝΔ και ΣΥΝ με επικεφαλής τον βουλευτή της ΝΔ Τζανή Τζανετάκη. 

2 Ιούλη 1989
Ορκίζεται η κυβέρνηση Τζανετάκη. Ο ΣΥΝ αναλαμβάνει 3 υπουργεία: Δικαιοσύνης (Φ. Κουβέλης), Εσωτερικών (Ν. Κωνσταντόπουλος), Πολιτισμού (Γ. Μυλωνάς). 

7 Ιουλίου 1989
Οι βουλευτές της ΝΔ καταθέτουν πρόταση παραπομπής κατά του Α. Παπανδρέου και άλλων πέντε υπουργών του ΠΑΣΟΚ, για παράβαση του νόμου περί «ευθύνης υπουργών». Την πρόταση δεν υπογράφουν, αλλά στηρίζουν στη Βουλή οι βουλευτές του ΣΥΝ. 

18 Ιουλίου 1989
Η ολομέλεια της Βουλής αποφασίζει την παραπομπή των κατηγορουμένων σε δωδεκαμελή προανακριτική επιτροπή, για να διερευνηθούν οι ευθύνες τους στο «σκάνδαλο Κοσκωτά». 

23 Αυγούστου 1989
Η Βουλή ασχολείται με το σκάνδαλο του γιουγκοσλαβικού καλαμποκιού και παραπέμπει στο Ειδικό Δικαστήριο (Υπουργοδικείο) τον πρώην υπουργό Οικονομικών του ΠΑΣΟΚ, Νίκο Αθανασόπουλο. Η υπόθεση αφορούσε την πώληση από την κρατική εταιρεία ITCO σε χώρα της ΕΟΚ γιουγκοσλαβικού καλαμποκιού, το οποίο είχε χαρακτηριστεί ως ελληνικό, προκειμένου να εισπραχθούν οι κοινοτικές επιδοτήσεις. Η Κομισιόν παρέπεμψε την Ελλάδα στο Ευρωδικαστήριο, ζητώντας επιστροφές ύψους 400 εκατομμυρίων δραχμών.

Σεπτέμβρης 1989
Η Βουλή αποφασίζει την παραπομπή του Α. Παπανδρέου στο Ειδικό Δικαστήριο για την υπόθεση των τηλεφωνικών υποκλοπών. Ο τέως πρωθυπουργός κατηγορείται για το αδίκημα της ηθικής αυτουργίας κατ’ εξακολούθηση στην παγίδευση και παραβίαση των τηλεφωνημάτων και της προφορικής συνομιλίας. Μαζί του παραπέμπονται ο πρώην αρχηγός της ΕΥΠ Κώστας Τσίμας και ο πρώην διοικητής του ΟΤΕ Θεοφάνης Τόμπρας. Επιπλέον, η Βουλή αποφασίζει να παραπέμψει στο Ειδικό Δικαστήριο για το «σκάνδαλο Κοσκωτά», τον Α. Παπανδρέου και τους υπουργούς της κυβέρνησής του Μένιο Κουτσόγιωργα, Γεώργιο Πέτσο, Παναγιώτη Ρουμελιώτη και Δημήτρη Τσοβόλα. Ο Α. Παπανδρέου κατηγορείται για το αδίκημα της ηθικής αυτουργίας σε απιστία και το αδίκημα της παθητικής δωροδοκίας. Πυροδοτούνται έντονες ανακατατάξεις στην Αριστερά. Το καλοκαίρι  του ’89 διαφοροποιείται (και αργότερα αποχωρεί) ο  Κώστας Κάππος, έως τότε κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΚΚΕ. Ακολουθεί η ανοιχτή αμφισβήτηση από την ΚΝΕ των πολιτικών επιλογών της ηγεσίας του ΚΚΕ. Σχεδόν ολόκληρη η ΚΝΕ υπό τον γραμματέα της Γιώργο Γράψα αποχωρεί από το κόμμα. Αποχωρούν επίσης 15 μέλη της ΚΕ του ΚΚΕ και ο ευρωβουλευτής του ΚΚΕ Δημήτρης Δεσύλλας. Αυτός ο πυρήνας των στελεχών συγκροτεί αργότερα το Νέο Αριστερό Ρεύμα (ΝΑΡ).

5 Νοέμβρη 1989
Διεξάγονται νέες εκλογές, από τις οποίες επίσης δεν προέκυψε αυτοδύναμη κυβέρνηση. Η ΝΔ παίρνει 46,2% και 148 έδρες, το ΠΑΣΟΚ 40,7% και 128 έδρες, ενώ ο ΣΥΝ με 10,97% και 21 έδρες δεν ανταποκρίνεται στους στόχους ίδρυσής του. Οι Οικολόγοι Εναλλακτικοί, αντανακλώντας και την άνοδο των «Πράσινων» στην Ευρώπη, παίρνουν 0,58% και εκλέγουν μία βουλευτίνα. Εξελέγησαν επίσης δύο μεμονωμένοι βουλευτές από τη μειονότητα της Θράκης.

23 Νοέμβρη 1989
Σχηματίζεται «Οικουμενική Κυβέρνηση» από ΝΔ, ΠΑΣΟΚ και ΣΥΝ, με πρωθυπουργό τον Ξενοφώντα Ζολώτα. Διακηρυγμένος σκοπός της Οικουμενικής ήταν η διαμόρφωση ενός προϋπολογισμού περικοπών στη βάση της λεγόμενης «καταγραφής της άσχημης κατάστασης της οικονομίας». Μια από τις πιο σημαντικές αποφάσεις  της κυβέρνησης Ζολώτα ήταν η επέκταση της σύμβασης που είχε συναφθεί με τη SIEMENS επί Α. Παπανδρέου για τις ψηφιακές παροχές του ΟΤΕ. Αποτέλεσμα ήταν ο ΟΤΕ να τεθεί οριστικά σε καθεστώς προμήθειας όλου του εξοπλισμού για τον εκσυγχρονισμό του από την κοινοπραξία SIEMENS-ERICSSON, με εκπρόσωπο τον Σωκράτη Κόκκαλη. Λίγους μήνες μετά ο Μητσοτάκης αίρει την εμπιστοσύνη του στην Οικουμενική και προκαλεί πάλι εκλογές. Γίνεται παράλληλα η διαδικασία για εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας, χωρίς επιτυχία.

8 Απρίλη 1990
Η ΝΔ κερδίζει τις εκλογές με 46,8% και 150 βουλευτές. Την κυβέρνηση στηρίζει και η ΔΗΑΝΑ με τον μοναδικό βουλευτή της Θ. Κατσίκη, που σύντομα προσχώρησε στη ΝΔ. Το ΠΑΣΟΚ παίρνει 38,6%, ο ΣΥΝ 10,28%, οι Οικολόγοι Εναλλακτικοί 0,77% (1 έδρα). Στις πέντε μονοεδρικές περιφέρειες ο ΣΥΝ συνεργάζεται με το ΠΑΣΟΚ. Η Λαϊκή Αντιπολίτευση (ΝΑΡ-ΕΕΚ-ανένταχτοι) συγκεντρώνει 14.365 ψήφους και το ΚΚΕ εσ.-ΑΑ παίρνει 8.827 ψήφους. Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκλέγεται ο Κωνσταντίνος Καραμανλής.

Οκτώβρης 1990
Στις δημοτικές εκλογές αναπτύσσεται ευρεία συνεργασία  ΠΑΣΟΚ-ΣΥΝ, όμως η ΝΔ κερδίζει σε Αθήνα (με υποψήφιο τον Α. Τρίτση) και  Θεσσαλονίκη.

Χειμώνας 1990
Μεγάλη πανεκπαιδευτική έκρηξη ενάντια στα σχέδια του Υπουργού Παιδείας Β. Κοντογιαννόπουλου με καταλήψεις σε σχολεία και σχολές. Στην Πάτρα στις 9 Γενάρη 1991 δολοφονείται από τον ΟΝΝΕΔίτη Καλαμπόκα ο αγωνιστής καθηγητής Νίκος Τεμπονέρας.  

19-24 Φλεβάρη 1991
Σε συνθήκες έντονης αντιπαράθεσης πραγματοποιείται το 13ο συνέδριο του ΚΚΕ. Διαμορφώνονται δυο τάσεις, η «παραδοσιακή» των Φλωράκη - Παπαρήγα και η «ανανεωτική» των Φαράκου - Δαμανάκη - Ανδρουλάκη, που αμφισβητούσε όψεις της κομμουνιστικής φυσιογνωμίας και πρόκρινε τη διάχυση του ΚΚΕ στον ενιαίο ΣΥΝ. Στη θέση της γενικής γραμματέως εκλέγεται τελικά η Αλέκα Παπαρήγα με 57 ψήφους (έναντι 53).

Ιούλης 1991
Το ΚΚΕ αποχωρεί από τον ενιαίο ΣΥΝ και ακολουθεί η αποχώρηση 39 μελών της ΚΕ του ΚΚΕ. Συγκροτείται ο «νέος» ΣΥΝ ως ενιαίο κόμμα  από τους αποχωρήσαντες από το ΚΚΕ, την ΕΑΡ και προσωπικότητες. Πρόεδρος η Μαρία Δαμανάκη. 

Επίλογος του ’89
Στις 17 Γενάρη 1992 ολοκληρώνεται η δίκη για την «υπόθεση Κοσκωτά», κατά τη διάρκεια της οποίας πέθανε από εγκεφαλικό ο Μένιος Κουτσόγιωργας. Ο Α. Παπανδρέου αθωώνεται με πλειοψηφία 7-6. Στις εκλογές του ’93 αποδοκιμάζεται η κυβέρνηση Μητσοτάκη, κερδίζει με μεγάλη διαφορά το ΠΑΣΟΚ, ενώ η επίσημη Αριστερά θα καταγράψει το ιστορικά χαμηλότερο ποσοστό της στη μεταπολίτευση συγκεντρώνοντας (αθροιστικά) μόλις 516.000 ψήφους: το ΚΚΕ παίρνει 4,5 % ενώ ο ΣΥΝ έμεινε εκτός Βουλής με 2,94%.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ

ΕΚΤΟΣ ΥΛΗΣ|
30/05/2023 - 12:10

Η Απάντηση στον Τζων Λιούις συνιστά πριν απ’ όλα μια εξαιρετική εισαγωγή στον μαρξισμό του Αλτουσέρ, ένα αλτουσεριανό μανιφέστο.

ΕΚΤΟΣ ΥΛΗΣ|
17/01/2023 - 17:34

Ο Φεμινισμός για το 99%, από τα πιο σημαίνοντα κείμενα του ρεύματος της κοινωνικής αναπαραγωγής, είναι γέννημα-θρέμμα της Παγκόσμιας Φεμινιστικής Απεργίας.

ΘΕΩΡΙΑ|
16/12/2021 - 14:44

Τον Νοέμβριο του 1977, από το βήμα του συνεδρίου που διοργάνωσε στη Βενετία η εφημερίδα Il Manifesto, ο Αλτουσέρ αναφωνεί «Επιτέλους, η κρίση του μαρξισμού!».

ΚΟΙΝΩΝΙΑ/ΚΙΝΗΜΑΤΑ|
09/02/2021 - 16:16

Ένα κίνημα για δημόσιο, δωρεάν και δημοκρατικό πανεπιστήμιο, είναι πρώτα απ’ όλα ένα κίνημα για ανοιχτό πανεπιστήμιο.